Ακανόνιστη κολπική αιμορραγία: Να ανησυχήσω;

Η κολπική αιμορραγία που εμφανίζεται εκτός της αναμενόμενης περιόδου ή διαρκεί περισσότερο ή διαφέρει σε ποσότητα από το συνηθισμένο, αποτελεί ένα σύμπτωμα που δεν πρέπει να παραμελείται, ανεξαρτήτως ηλικίας. Είτε οφείλεται σε πιο απλές αιτίες, όπως οι ορμονικές διακυμάνσεις ή μικροί καλοήθεις πολύποδες, είτε σε πιο σοβαρά αίτια, όπως υπερπλασία ή καρκίνος του ενδομητρίου, η έγκαιρη διερεύνηση είναι καθοριστικής σημασίας.

Η λεπτομερής γυναικολογική εξέταση, η διάγνωση με υπερήχους ή/και υστεροσκόπηση και, εφόσον χρειαστεί, η παθολογοανατομική εξέταση του ιστού, θα επιτρέψουν στον εξειδικευμένο γυναικολόγο να εντοπίσει την ακριβή αιτία και να συστήσει την κατάλληλη θεραπευτική στρατηγική.

Πότε πρέπει να ανησυχήσετε για την ακανόνιστη κολπική αιμορραγία;

• Αν η αιμορραγία είναι ασυνήθιστα έντονη ή παρατεταμένη και συνοδεύεται από πήγματα που δεν υπήρχαν σε παρελθόντες κύκλους.
• Αν παρουσιάζετε ακανόνιστες αιμορραγίες που διαρκούν περισσότερο από 2 κύκλους.
• Αν η περίοδος επανεμφανίζεται σε χρονικό διάστημα μικρότερο των τριών εβδομάδων.
• Αν έχετε αιμορραγία μετά τη σεξουαλική επαφή ή μεταξύ των περιόδων.
• Αν βρίσκεστε στην εμμηνόπαυση και εμφανίσετε οποιαδήποτε κολπική αιμορραγία.

Η κλινική εξέταση, το υπερηχογράφημα μήτρας-ωοθηκών και οι απαραίτητες διαγνωστικές εξετάσεις (όπως η υστεροσκόπηση, η λήψη ενδομητρικού δείγματος ή η κολποσκόπηση, εφόσον κριθεί αναγκαίο) αποτελούν βασικά εργαλεία για τον ακριβή εντοπισμό της αιτίας της αιμορραγίας και τον σχεδιασμό της κατάλληλης θεραπείας.

Συχνότερα αίτια εμφάνισης της ακανόνιστης κολπικής αιμορραγίας

Η ακανόνιστη κολπική αιμορραγία μπορεί να οφείλεται σε μια ποικιλία παραγόντων, οι οποίοι διαφέρουν σημαντικά ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα της γυναίκας. Παρακάτω παρουσιάζονται οι κυριότερες αιτίες, κατηγοριοποιημένες κατά ηλικία:

Εφηβεία και Νεαρή Ενηλικίωση (περίπου 12–25 ετών)

Ορμονικές διαταραχές

• Ανωοθυλακιορρηξία: Κατά τα πρώτα χρόνια μετά την εμμηναρχή (πρώτη περίοδο), οι κύκλοι συχνά είναι ανωοθυλακιορρηκτικοί (χωρίς ωορρηξία), προκαλώντας ακανόνιστες ή παρατεταμένες αιμορραγίες.
• Διαταραχές του θυρεοειδούς ή της υπόφυσης.
• Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (PCOS), το οποίο συχνά εμφανίζεται στις νεαρές γυναίκες και συνοδεύεται από ακανόνιστη περίοδο.

Στρες και αλλαγές στον τρόπο ζωής

• Ψυχολογική πίεση, έντονη άσκηση ή απότομες αλλαγές σωματικού βάρους μπορούν να επηρεάσουν τον έμμηνο κύκλο.

Πολύποδες τραχήλου ή ενδομητρίου

• Σπανιότεροι σε νεαρές ηλικίες συγκριτικά με μεγαλύτερες, αλλά όχι ανύπαρκτοι.
• Οι πολύποδες είναι μικρές, καλοήθεις αναπτύξεις στο εσωτερικό της μήτρας ή στον τράχηλο.
• Μπορεί να προκαλέσουν αιμορραγία εκτός περιόδου ή μετά από σεξουαλική επαφή.

Ινομυώματα

• Αν και εμφανίζονται συχνότερα σε ηλικίες 30–50, μπορούν να διαγνωστούν και σε νεαρές γυναίκες, προκαλώντας ακανόνιστες αιμορραγίες ή έντονη περίοδο.
  
• Πρόκειται για καλοήθεις όγκους του μυϊκού ιστού της μήτρας. Ανάλογα με το μέγεθος και τη θέση τους, ενδέχεται να προκαλέσουν παρατεταμένη ή ενδιάμεση (διαμηνορροϊκή) αιμορραγία.
  

Αναπαραγωγική Ηλικία (περίπου 25–45 ετών)

Ινομυώματα μήτρας

• Πολύ συχνά σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα.
• Ανάλογα με το μέγεθος και τη θέση τους μπορούν να προκαλούν έντονες ή/και συχνότερες αιμορραγίες.

Πολύποδες ενδομητρίου ή τραχήλου

• Μπορούν να εμφανιστούν οποιαδήποτε στιγμή μέσα στην αναπαραγωγική ηλικία.
• Συχνό αίτιο διαμηνορροϊκής αιμορραγίας (αιμορραγία ανάμεσα στις περιόδους) ή αιμορραγίας μετά τη σεξουαλική επαφή.

Ορμονικές διακυμάνσεις

• Αλλαγές στην αντισύλληψη (π.χ. ξεκίνημα ή διακοπή αντισυλληπτικών χαπιών) μπορούν να προκαλέσουν ακανόνιστο κύκλο.
• Στρες, διαταραχές θυρεοειδούς ή προλακτίνης επηρεάζουν επίσης τον κύκλο.

Ενδομητρίωση / Αδενομύωση

• Παρότι η ενδομητρίωση συνδέεται κυρίως με πυελικό άλγος, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να παρουσιάσει ακανόνιστη αιμορραγία.
• Η αδενομύωση μπορεί να προκαλέσει αυξημένη ή παρατεταμένη αιμορραγία, αν και εμφανίζεται συχνότερα σε ηλικίες 35+.

Εγκυμοσύνη ή επιπλοκές κύησης

• Σε γυναίκες που βρίσκονται σε αναπαραγωγική φάση, η ακανόνιστη αιμορραγία μπορεί να οφείλεται σε επιπλοκές της κύησης (π.χ. αποβολή, εξωμήτρια κύηση).
• Είναι σημαντικό να αποκλείεται η εγκυμοσύνη με τεστ ή αιματολογική εξέταση.

Περιεμμηνοπαυσιακή και Μετεμμηνοπαυσιακή Ηλικία (45+ ετών)

Η αιμορραγία μετά την εμμηνόπαυση αποτελεί πάντα ισχυρή ένδειξη για γυναικολογική διερεύνηση!

Ινομυώματα μήτρας

• Συχνότερα σε γυναίκες 40–50 ετών.
• Συνεχίζουν να αποτελούν μια από τις πιο συνηθισμένες αιτίες ακανόνιστης αιμορραγίας.

Πολύποδες ενδομητρίου

• Μπορεί να εμφανιστούν και σε αυτήν την ηλικία, προκαλώντας αιμορραγία εκτός περιόδου (σε περιεμμηνοπαυσιακές) ή μετά την εμμηνόπαυση.

Υπερπλασία ενδομητρίου

• Η παθολογική πάχυνση του ενδομητρίου οφείλεται συχνά σε διαταραχή στην ισορροπία οιστρογόνων–προγεστερόνης.
• Μπορεί να οδηγήσει σε παρατεταμένη αιμορραγία ή αιμορραγία μετά την εμμηνόπαυση και χρήζει διερεύνησης διότι σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εξελιχθεί σε καρκίνο του ενδομητρίου.

Αδενομύωση

• Η διείσδυση του ενδομητρίου στο μυομήτριο της μήτρας μπορεί να οδηγήσει σε παρατεταμένες και έντονες περιόδους, καθώς και σε αιμορραγίες ανάμεσα στους κύκλους.
• Συνήθως αφορά γυναίκες σε ηλικίες 40–50 ετών που έχουν ήδη τεκνοποιήσει.

Ατροφία ενδομητρίου και κόλπου

• Σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, τα χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων οδηγούν σε λέπτυνση του ενδομητρίου και της κολπικής επιφάνειας.
• Η ατροφία αυτή μπορεί να προκαλέσει ελαφρές αιμορραγίες ή σταγονοειδή απώλεια αίματος, ιδιαίτερα μετά από σεξουαλική επαφή.

Καρκίνος της μήτρας (ενδομητρικός καρκίνος)

• Ένα από τα πλέον ανησυχητικά αίτια αιμορραγίας σε γυναίκες στην περιεμμηνοπαυσιακή ή μετεμμηνοπαυσιακή περίοδο.

Σάρκωμα μήτρας

• Πρόκειται για πιο σπάνια μορφή κακοήθειας που αναπτύσσεται στον μυϊκό ιστό της μήτρας.
• Εμφανίζεται στον μυϊκό ιστό της μήτρας ή στους ινομυωτικούς όγκους (σάρκωμα από ινομύωμα).

Πρόβλημα επούλωσης στην τομή της καισαρικής

• Σε ορισμένες περιπτώσεις, γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε καισαρική τομή μπορεί να παρουσιάσουν ακανόνιστη αιμορραγία λόγω ανεπαρκούς επούλωσης της ουλής στη μήτρα.
• Η αιμορραγία μπορεί να εμφανιστεί πολλά χρόνια μετά τον τοκετό και απαιτεί περαιτέρω διερεύνηση.

Ιδιοπαθής αιμορραγία

• Σε σπάνιες περιπτώσεις δεν εντοπίζεται κάποια συγκεκριμένη παθολογική αιτία ή ανατομική αλλοίωση που να δικαιολογεί την εμμένουσα κολπική αιμορραγία.
• Η ακανόνιστη αιμορραγία σε αυτή την περίπτωση αποδίδεται σε δυσλειτουργία του ενδομητρίου ή της μήτρας και χαρακτηρίζεται ως «ιδιοπαθής».

Σε κάθε ηλικιακή ομάδα, η ακανόνιστη κολπική αιμορραγία μπορεί να έχει διαφορετική αιτιολογία, από σχετικά αθώες ορμονικές διακυμάνσεις και καλοήθεις όγκους (ινομυώματα, πολύποδες) μέχρι σοβαρότερες καταστάσεις όπως η υπερπλασία και ο καρκίνος του ενδομητρίου. Η σωστή και έγκαιρη διερεύνηση από ειδικό γυναικολόγο κρίνεται απαραίτητη για τον ακριβή προσδιορισμό της αιτίας και την κατάλληλη θεραπευτική αντιμετώπιση. Οι προληπτικές εξετάσεις (κλινική εξέταση, υπερηχογράφημα μήτρας-ωοθηκών, πιθανή υστεροσκόπηση ή λήψη ενδομητρικού δείγματος) βοηθούν στην πρώιμη ανίχνευση και αποτελεσματική αντιμετώπιση τυχόν σοβαρών νοσημάτων.

Στο Γυναικολογικό Ιατρείο του Δρ. Γεώργιου Γήτα, Διευθυντή της Γυναικολογικής Κλινικής Ογκολογίας και Ρομποτικής Χειρουργικής του Ιατρικού Διαβαλκανικού Θεσσαλονίκης, προσφέρεται ολοκληρωμένη και εξατομικευμένη προσέγγιση για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των γυναικολογικών παθήσεων. Η εξατομικευμένη προσέγγιση δεν είναι πολυτέλεια, αλλά απαραίτητη προϋπόθεση για να επιτευχθούν τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα, προσφέροντας στην ασθενή μια ασφαλή και αποτελεσματική λύση προσαρμοσμένη στις μοναδικές της ανάγκες

Κλείστε έγκαιρα το ραντεβού σας και ενημερωθείτε υπεύθυνα για όλες τις δυνατότητες γυναικολογικής προστασίας και θεραπείας που μας προσφέρει η σύγχρονη ιατρική επιστήμη.